15
Pro Medico
•
grudzień 2017 / styczeń 2018
POZ, onkologia
odsetka palaczy i mniejszą ilość zgonów
na raka płuca; niestety trend wśród kobiet
jest przeciwny. Ten temat wymaga skutecz-
nych i nowatorskich kampanii edukacyjnych
wśród nastolatków i młodych kobiet i szero-
kiej implementacji sprawdzonych w świecie
strategii. (…) Założenie, że w Polsce diagno-
zujemy chorobę nowotworową w stadium
bardziej zaawansowanym niż w Europie, jest
prawdopodobnym przypuszczeniem, a nie
potwierdzonym faktem, ponieważ nasze
rejestry (KRN i NFZ) niestety nie zawierają
szczegółowych danych o stopniach zaawan-
sowania wg skal TNM w momencie rozpo-
znania choroby. Porównywanie przeżyć cho-
rych i identyfikowanie przyczyn wyjaśniają-
cych ewentualne różnice, byłoby znacznie
bardziej precyzyjne gdyby znać rozkład
stopni zaawansowania leczonych w Polsce
i Europie chorych.
CZY DOSTĘP DO DIAGNOSTYKI LECZE-
NIA ONKOLOGICZNEGO W POLSCE JEST
WYSTARCZAJĄCY?
Wprowadzenie tzw. „pakietu onkologicz-
nego” to niewątpliwie właściwy kierunek,
mimo jego licznych niedoskonałości. Naj-
ważniejszym elementem było zniesienie
limitowania finansowania świadczeń i zobli-
gowanie do zachowania reżimu czasowego
w diagnostyce i leczeniu. Niestety pakiet
nie rozwiązał wielu problemów, szczególnie
w zakresie diagnostyki, braku kompleksowej
i skoordynowanej opieki onkologicznej
dla wielu chorych (duży odsetek leczo-
ny poza pakietem), dostępu do wysokiej
jakości badań diagnostycznych (np. PET,
rezonans magnetyczny) czy metod leczni-
czych. Jest to pochodną znacznego niedo-
finasowania publicznej opieki zdrowotnej
we wszystkich praktycznie zakresach i bra-
ku zasobów ludzkich – szczególnie leka-
rzy i pielęgniarek. Dodatkowo szczególnie
niepokoi rosnący na każdym kroku poziom
biurokratyzacji leczenia. Na skutek mnoże-
nia wymogów administracyjnych dotyczą-
cych dokumentacji medycznej na każdym
poziomie pielęgniarka i lekarz znaczną część
swojej aktywności zawodowej poświęca-
ją na wypełnianie dokumentów. Często
dokumenty te mogły by być wypełniane
automatycznie bądź uzupełniane przez
personel biurowy, ale zbyt niskie finanso-
wane nie pozwala dyrektorom placówek
medycznych na zatrudnienie odpowiedniej
liczby personelu lub zakup komputerów
i
oprogramowania.
Niestety
dostęp
do nowoczesnych technologii (diagnostyka
PET, radioterapia, nowoczesne i innowacyj-
ne leki celowane i immunoterapia) pomimo
ciągłej poprawy jest cały czas odległy od ide-
alnego i co gorsza, należy się spodziewać,
że nowe technologie będą coraz trudniejsze
do sfinansowania. Brak odwagi elit politycz-
nych (niezależnie od tego, która formacja
polityczna obecnie rządzi) i instynkt samo-
zachowawczy rządzących (lęk przed utratą
wyborców) nie pozwala na jasny komuni-
kat, że państwo nie udźwignie finansowa-
nia wszystkich nowoczesnych technologii
w onkologii i całej medycynie w najbliższych
latach. Niestety jest to temat nie poruszany
w przestrzeni publicznej, bo niewygodny
politycznie, a tylko otwarta dyskusja mogła
by pozwolić na opracowanie optymalnych
rozwiązań.
EDUKACJA LEKARZA POZ W SYSTEMIE
OPIEKI ONKOLOGICZNEJ
W praktyce lekarz POZ odgrywa bardzo
ważną rolę w systemie opieki onkologicznej.
Jego czujność onkologiczna (wiedza owcze-
snych objawach nowotworu i umiejętność
jego diagnozowania) często przesądza
o sukcesie lub porażce leczenia onkologicz-
nego. Wprowadzenie pakietu onkologiczne-
go nie spowodowało, jak zakładano, maso-
wego wystawiania kart DiLO na poziomie
POZ, comiało zwiększyć odsetek pacjentów,
u których wcześnie rozpoznano nowotwór.
Lekarze narzekali na niedoskonałość syste-
mów informatycznych i biurokrację. Oprócz
początkowego etapu diagnostyki lekarz
POZ powinien mieć szczegółową wiedzę
na temat powikłań po leczeniu, wczesnego
rozpoznawania wznowy i szeroko rozumia-
nej rehabilitacji po leczeniu onkologicznym.
Pacjenci, którzy przeszli radykalne, skojarzo-
ne leczenie onkologiczne wymagają racjo-
nalnej obserwacji po leczeniu i często kom-
pleksowej rehabilitacji, której nie są w stanie
udźwignąć ośrodki onkologiczne. Ponad pół
miliona chorych powinno być pod szczegól-
ną opieką lekarzy POZ. Tym bardziej należy
dołożyć starań, aby w systemie ustawiczne-
go szkolenia lekarzy POZ aktualna wiedza
na temat prewencji, wczesnego rozpozna-
wania, możliwości nowoczesnego lecze-
nia, ścieżki dostępu, a także umiejętność
rozmowy z chorym na nowotwór i opieka
po zakończonym leczeniu onkologicznym
(wiedza nt. powikłań leczenia i umiejętność
wczesnego rozpoznania wznowy) były stale
obecne.
BEZPŁATNE SZKOLENIA DLA LEKARZY
POZ
Jedną z form poszerzania wiedzy o nowo-
tworach wśród lekarzy POZ są szkolenia.
Takie rozwiązanie proponuje Ministerstwo
Zdrowia. W ramach programu wieloletnie-
go „Narodowy Program Zwalczania Chorób
Nowotworowych” Uniwersyteckie Cen-
trum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego SUM
w Katowicach organizuje bezpłatne szkole-
nie z zakresu onkologii dla lekarzy POZ. Jego
celem jest poszerzeniewiedzy wśród lekarzy
z zakresu diagnostyki onkologicznej, zasad
kierowania na leczenie i umiejętności opie-
ki nad chorym po leczeniu onkologicznym,
comoże przyczynić się do zwiększenia liczby
wcześnie rozpoznanych chorób onkologicz-
nych możliwych do zdiagnozowania wstęp-
nego w POZ.
Szkolenie skierowane jest do osób zatrud-
nionych w POZ na terenie województwa
śląskiego, łódzkiego i opolskiego lub woje-
wództwa sąsiedniego, które:
– są w trakcie szkolenia specjalizacyjnego
lub są specjalistami w dziedzinie medycyny
rodzinnej,
– posiadają specjalizację I stopnia lub są spe-
cjalistami w dziedzinie chorób wewnętrz-
nych, położnictwa i ginekologii, pediatrii
oraz są w trakcie szkolenia specjalizacyjnego
wwymienionych dziedzinach,
– posiadają ważne prawo wykonywania
zawodu.
Rekrutacja odbywa się za pośrednictwem
Platformy internetowej
www.onkologia.uck. katowice.plod 1 grudnia 2017 r.Tamrównież
znajdują się wszelkie informacje niezbędne
do wzięcia udziału w szkoleniu.
Prof. dr. hab. n.med. SergiuszNawrocki
(kierującyOddziałemRadioterapii
UniwersyteckiegoCentrumKlinicznego
im.prof.K.GibińskiegoSUMwKatowicach)
W ramach programu wieloletniego „Narodowy
Program Zwalczania Chorób Nowotworowych”
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne
im. prof. K. Gibińskiego SUM w Katowicach
organizuje bezpłatne szkolenie z zakresu
onkologii dla lekarzy POZ.
Dr hab. n. med. Agnieszka Boratyn-Nowicka,
Koordynator merytoryczny projektu.