ProMedico PS Pismo Śląskiej Izby Lekarskiej w Katowicach kwiecień 2019 nr 258

Pro Medico • kwiecień 2019 14 WPROWADZENIE Wobec masowych protestów grup społecz- nych, któremiały jużmiejsce i nadal są zapo- wiadane, i których mechanizm polega na absencji w pracy usprawiedliwianej przy pomocy zwolnień lekarskich, potrzebna jest analiza zagadnienia określonego w tytule artykułu. Autor zdaje sobie sprawę, że przedstawiona analiza może być kontestowana, niemniej jednak stanowi ona asumpt do szerszej dys- kusji tego zagadnienia. KONTEKST LEKARZA Lekarzwprzypadkukażdegopacjenta, który się do niego zgłosił, ma obowiązek wykonać badanie bezpośrednie pacjenta, obejmu- jące wywiad, któremu powinien dać wiarę oraz badanie przedmiotowe potwierdzające zgłaszane objawy. W kontekście obydwu tych badań łącznie (gdzie wywiad ma zna- czenie priorytetowe) lekarz uzyskuje pod- stawę do wystawienia zwolnienia z pracy. Wedle pragmatyki lekarskiej jest oczywiste, żeniewszystkie chorobymogąbyć ujawnio- ne w badaniu przedmiotowym, chociaż de factomogą być obecne. Lekarz ma również niezbywalne prawo odmowy wystawienia zwolnienia wówczas, gdy podda w wątpliwość wiarygodność danych uzyskanych w badaniu podmioto- wym, które z natury są obarczone cechami subiektywnymi, gdyż są werbalizowane przez pacjenta. W takim jednak przypadku lekarz zderza się z problemem etyki, która zawsze była i jest istotnymskładnikiemprak- tyki lekarskiej. I tutaj lekarz powinien zasto- sować zasadę konsekwencjonalizmu. Zgod- nie z tą zasadą, lekarz, aby podjąć decyzję owydaniu, bądź nie, zwolnienia lekarskiego, musi rozpatrzyć implikację obydwu tych przypadków. Lekarz jednak ciągle powinien mieć na uwa- dze, że jeśli nie wystawi zwolnienia, to może skazać pacjenta na wykonywanie czynności służbowych, narażających go na dekrement (ubytek) zdrowotny. Nie można mimo wszystko wykluczyć na wskroś nagannej postawy lekarza, który decyzje o wystawieniu zwolnienia podej- muje w kryterium uzyskiwanych korzyści, nepotyzmu czy przekonań politycznych. Takie niemoralne decyzje i zachowania (nawet gdyby były jednostkowe) deprecjo- nują etos populacji lekarskiej i powinny być karane. INTERES PACJENTA Pacjenci, którzy wbrew etyce swojej grupy zawodowej, próbują nieuczciwie uzyskać zwolnienie/a lekarskie, aby protestować, nie będąc bezpośrednim uczestnikiem prote- stu, stawiają lekarzy w trudnym położeniu, Jest pracownik, jest absencja, jest zwolnienie. A w środku lekarz Kiedy na L4 „poszły” pielęgniarki, okazało się, że przy masowych zwolnieniach pracowniczych dialog z rzą- dzącymi… lepiej się układa, niż przy formach protestów dozwolonych prawnie. Zachorowali więc masowo również policjanci. Średnio w kraju szacowano, że 30-40 proc. poli- cjantów „przebywa na chorobowym”. Np. w samych Gliwi- cach w jednym czasie zachorowało 46 policjantów. Tak się składa, że regularny strajk w formacji mundurowej nie jest dozwolony. L4 przedstawiali gremialnie również pracow- nicy sądowi. No i nauczyciele: wg danych MEN w grudniu ub. r. na zwolnieniach lekarskich przebywało ok. 1,5 tysią- ca pedagogów. „Nieładnie robią” sumowali się dziennika- rze, wskazując, że przedstawiciele akurat tych zawodów powinni świecić przykładem, a nie nieobecnością. Krytyka nie omijała też lekarzy: mianowicie jak znajdują medyczne uzasadnienie dla tylu nieobecności w pracy? W dyskusjach przewijały się wątki, z jednej strony: „zwolnienie lekarskie to przywilej chroniący pracowników, a nie instrument naci- sku”, z drugiej:„ Co takiego dzieje się w danymmiejscu pracy, że pracownicy tam masowo chorują? Może zamiast lekarzy warto skontrolować sam zakład?” Czyli jest pracownik, jest absencja, jest zwolnienie. A w środku lekarz. Poniżej dwa głosy w dyskusji na ten temat. Grażyna Ogrodowska Kto w relacji lekarz – pacjent przyczynia się do  absencji pracowniczej? (katalizującej możliwość masowych protestów różnych grup społecznych) Fot. Chroma Stock Pacjent – symulant naraża lekarza na kłopoty...