9 / 36
7
Pro Medico
•
luty 2018
z działań samorządu
Sekretarz
Okręgowej Rady Lekarskiej
Krystian Frey
Prezes
Okręgowej Rady Lekarskiej
Jacek Kozakiewicz
W związku z wypowiadaniem przez lekarzy klauzul „opt –
out” towarzyszących umowom o pracę i niewyrażaniem zgo-
dy na kontynuowanie pracy w wymiarze przekraczającym
48 godzin na tydzień, apelujemy do zarządzających podmio-
tami leczniczymi o uszanowanie ich praw pracowniczych.
Powyższe decyzje lekarzy podejmowane są w trosce
o zapewnienie bezpiecznych warunków dla wykonywania
odpowiedzialnego zawodu, co jest nierozerwalnie związane
z bezpieczeństwem powierzonej ich opiece pacjentów.
APEL
Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Katowicach
z dnia 6 grudnia 2017 r.
do zarządzających podmiotami leczniczymi w sprawie wypowiadania przez lekarzy klauzuli opt-out
Wymaga podkreślenia fakt, że zgodnie z obowiązującymi
przepisami (pomimo wypowiedzenia ww. klauzuli opt-out)
dopuszczalne jest, w sytuacjach szczególnych, wydłuże-
nie czasu pracy lekarzy zatrudnionych na zasadach umo-
wy o pracę z 37 godzin 55 minut o maksymalnie 10 godzin
5 minut na tydzień. Skutkuje to zwiększeniem czasu pracy
o dodatkowe ponad 40 godzin miesięcznie.
Jesteśmy przekonani, że bezpieczeństwo pacjentów, zależne
w znaczącej mierze od bezpieczeństwa lekarzy, jest wspól-
nym celem naszych działań i leży w interesie wszystkich.
Wielu Lekarzy biorących aktywny udział w organizowanej przez
Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy i Porozumienie Rezy-
dentówOZZL akcji #stawiamynajakoscwostatnich dniach złoży-
ło oświadczenia o rezygnacji z wyrażania dalszej zgody na pracę
w wymiarze przekraczającym 48 godzin na tydzień. Ta akcja nie
jest zwrócona przeciwko szpitalom, w których lekarze są zatrud-
nieni. Akcjaprowadzona jest przedewszystkimwinteresiechore-
go, jej celem jest przypomnienie, żepacjentempowinienopieko-
wać się lekarz, który nie jest nadmiernie przepracowany i ma czas
na to, żeby stale podnosić swoje kwalifikacje zawodowe. Wyko-
nywanie pracy wwarunkach podpisanej klauzuli opt-out pozba-
wiło wielu lekarzy możliwości wykonywania zawodu w opty-
malnych dla siebie i pacjenta warunkach. Protesty rezydentów
mają na celu także zwrócenie uwagi rządzących na problemy
niedofinansowanego i borykającego się z głębokimniedoborem
kadry medycznej sektorem ochrony zdrowia w Polsce. Postulaty
zgłaszane w ramach akcji to zwiększenie nakładów na ochronę
zdrowia do 6,8% PKB w przeciągu trzech lat, likwidacja kolejek
oczekujących na świadczenia, rozwiązanie problemu braku per-
sonelu medycznego, likwidacja biurokracji w ochronie zdrowia
i poprawa warunków pracy i płacy w ochronie zdrowia. Postula-
ty zgłaszane w ramach tej akcji mają pełne poparcie samorządu
zawodowego lekarzy.
W ostatnich dniach do Naczelnej Izby Lekarskiej docierają nie-
pokojące informacje, że niektóre podmioty lecznicze podej-
mują wobec lekarzy biorących udział w akcji #stawiamynaja-
kosc działania, do których pracodawca nie jest uprawniony.
W tej sytuacji za konieczne uznałem zwrócenie uwagi na pod-
stawowe zasady rządzące stosowaniem w podmiotach leczni-
czych klauzuli opt-out.
1. Zgodnie z art. 96 ustawy o działalności leczniczej oraz dyrek-
tywy unijnej o niektórych aspektach organizacji czasu pracy,
podpisanie przez pracownika zgody na pracę w wymiarze prze-
kraczającym przeciętnie 48 godzin na tydzień (tzw. klauzula
opt-out) musi być zawsze wyrazemdobrowolnie wyrażonej woli
przez pracownika. Pracownik nie może być zmuszany przez pra-
codawcę, szczególnie przy pomocymechanizmówo charakterze
represyjnym, dopodpisania zgody na pracęwwymiarze przekra-
czającymprzeciętnie 48 godzin w tygodniu.
2. Pracownik ma prawo w każdym czasie wypowiedzieć zgodę
na wcześniej przez siebie wyrażoną zgodę na pracę w wymiarze
przekraczającymprzeciętnie 48 godzinna tydzień. Pracownik nie
musi przy tymusprawiedliwiać swojej decyzji w tym zakresie.
3. Podkreślam bardzo wyraźnie, że polskie prawo zabrania sto-
sowania wobec pracownika, który nie wyraża zgody na pracę
ponad 48 godzin na tydzień, jakichkolwiek działań dyskryminu-
jących. Za przykłady takich niedozwolonych działań dyskrymi-
nujących uznawać należy m.in. odmowę zatrudnienia lekarzy,
którzy już w czasie nawiązywania stosunku pracy nie wyrażą
zgody na podpisanie klauzuli opt-out, dyskryminacją jest także
odmienne (gorsze) traktowanie w zatrudnieniu lekarzy, którzy
wypowiedzieli klauzulę opt-out – to gorsze traktowanie może
się przejawiać m.in. w różnicowaniu ich wynagrodzeń w stosun-
ku do innych pracowników w oparciu o kryterium braku zgody
na klauzulę opt-out, ustalaniu dla nich gorszych zasad rozlicza-
nia czasu pracy w związku z pełnieniemdyżurów czy organizacją
czasu pracy w taki sposób, który praktycznie uniemożliwi reali-
zację programu specjalizacji lekarzom rezydentom niewyrażają-
cym zgody na klauzulę opt-out.
O wszelkich przypadkach niedozwolonej dyskryminacji lekarzy
nie wyrażających zgody na pracę powyżej 48 godzin na tydzień
będą powiadamiane organy Państwowej Inspekcji Pracy. Nieza-
leżnie od tego pracownikom, którzy doświadczyli dyskrymina-
cji ze strony pracodawcy, przysługują też środki indywidualnej
ochrony prawnej wobec pracodawców, którzy dopuszczają się
nierównego traktowania lub dyskryminacji.
Dlatego zwracam się do wszystkich administrujących placówka-
mi medycznymi z prośbą o przestrzeganie wymienionych wyżej,
wynikających z przepisów prawnych zasad. Praca lekarzy w pol-
skich realiach jest niezwykle trudna. Pogarszanie jej warunków
poprzez dyskryminację pracowników wpłynie negatywnie na
i tak ograniczone możliwości korzystania z opieki medycznej
przez pacjentów.
Maciej Hamankiewicz
Prezes
Naczelnej Rady Lekarskiej
List otwarty Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej
z dnia 4 grudnia 2017 r.
do dyrektorów szpitali w sprawie wypowiadania przez lekarzy klauzuli opt-out