ProMedico PS Pismo Śląskiej Izby Lekarskiej w Katowicach wrzesień 2019 nr 262

Pro Medico • wrzesień 2019 24 POLIPRAGMAZJAWMEGAWERSJI Jako lekarze rodzinni jesteśmy nieraz „bombardowani” przez pacjentówżądaniami przepisywania różnych leków.To trudny pro- blem, z jednej strony nie chcemy być„przepisywaczami”leków, ale z drugiej strony przecież nie możemy ingerować w decyzje spe- cjalistów z różnych dziedzin medycyny. Do tego dochodzi nieraz kwestia liczby stosowanych leków. Bywa, że jeden pacjent bierze nawet ponad 20 leków! Ale opisywany przypadek jest szczególny z innego powodu. Pacjent zgłosił zapotrzebowanie na 11 leków. Najbardziej zdumiewająca była łączna liczba opakowań wynoszą- ca równe 50! To daje średnią 4,54 na jeden lek! Czy ten pacjent „chomikuje” leki na gorsze czasy? A może chce się zabezpieczyć w obliczu braku na rynku wielu leków? Trudno orzec, jakie były motywy, niemniej sytuacja była niecodzienna. Przy okazji takich zdarzeń można docenić system komputerowy, bo wypisywanie ręczne tylu leków to droga przez mękę. I zawsze warto pamiętać o limicie ilości leku możliwego do przepisania na jednej recepcie. SKIEROWANIE NA BADANIE RENTGENOWSKIE Pewnego dnia do lekarza zgłosiła się pacjentka z bólami stopy. Całość obrazu wskazywała na możliwość wystąpienia ostrogi kostnej. W celu potwierdzenia tego rozpoznania, lekarz wystawił skierowanie na badanie radiologiczne. Po kliku dniach ta sama pacjentka ponownie pojawiła się u leka- rza z nietypowym problemem. – Byłam na zdjęciu, ale jest problem ze skierowaniem – zwróciła się do lekarza. – Muszę donieść nowe skierowanie na badanie, bo nie wydadzą mi wyniku. Na skierowaniu napisał pan: proszę o zdjęcie stopy lewej, a powinno być: RTG ostrogi lewej pięty. Lekarzwceluweryfikacji poprawności wcześniej wypisanego skie- rowania sprawdził w programie mMedica stosowanymw poradni. W przypadku zdjęcia stopy jest następująca możliwość: zdjęcie kostne – w przypadku kończyn w projekcji AP i bocznej. I taka właśnie opcja została wybrana, a w celu określenia strony bada- nej lekarz dopisał ręcznie, że chodzi o stopę lewą. Lekarz uważał, że skierowanie było wystawione prawidłowo, a pomysł, by zba- dać „ostrogę lewej pięty” uznał za niedorzeczny. W jaki sposób można wykonać zdjęcie ostrogi? Można wykonać zdjęcie stopy, ale nie samej ostrogi. Lekarz wystawił skierowanie na „RTG lewej stopy”, ale cała ta sytuacja była dziwna i trudna do zrozumienia. Czy pomysły biurokratyczne nie idą za daleko? Gdzie podział się zdrowy rozsądek? PACJENT Z PRZEWLEKŁYM BÓLEM Do gabinetu wszedł 51-letni, szczupły mężczyzna. – Proszę o lek przeciwbólowy, który stosuję od dawna. Przed wystawieniem recepty lekarz sprawdził, kiedy poprzednio pacjent otrzymał ten lek, gdyż trafiają się pacjenci próbujący wyłudzać recepty z powodów pozamedycznych. W tym przy- padku tak nie było. Lekarz widział tego pacjenta po raz pierwszy w życiu i zapytał dlaczego stosuje ten silny lek? – Mam zwyrodnienie stawu biodrowego. Lekarz dalej drążył i zapytał czy był u ortopedy. – Tak, ze dwa lata temu. Pacjent nie bardzo pamiętał, czy były wówczas jakieś – przy- najmniej wstępne – ustalenia o ewentualnym zabiegu opera- cyjnym. Stwierdził także, że dziś jest sprawny, pracuje na dachu i nie wyobraża sobie, co by się mogło stać z nim po operacji. Lekarz poprosił pacjenta o przejście paru kroków, nie stwierdza- jąc jakichś wyraźnych nieprawidłowości. Udało mu się namówić pacjenta na ponowną ocenę przez ortopedę po wykonaniu bada- nia radiologicznego. Oczywiście trudno orzec, czy wybór leczenia operacyjnego na pewno jest optymalną ścieżką postępowania terapeutycznego, ale trudno zaakceptować wieloletnie stosowa- nie leku mogącego powodować różne skutki uboczne. Czasem musimy być dociekliwi, by ustrzec pacjenta przed ewentualnymi skutkami przewlekłej terapii farmakologicznej. L. Początkujący Rodzinny Z notatnika początkującego lekarza rodzinnego W gabinecie lekarza POZ Reklama