Pro Medico
•
listopad 2017
12
ochrona zdrowia
Nowa koncepcja organizacji systemu
ochrony zdrowia w Polsce została wpro-
wadzona ustawą z dnia 23 marca 2017 r.
o zmianie ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych, w której zdefiniowano System
Podstawowego Szpitalnego Zabezpiecze-
nia Świadczeń Opieki Zdrowotnej, zwany
potocznie„siecią szpitali”.
Zmiany miały wejść w życie od 1 paździer-
nika 2017, a nie – jak pierwotnie zakładano
– od 1 czerwca, zatem konieczne okazało
się aneksowanie umów z NFZ o kolejne trzy
miesiące. W czerwcu nadal nie było wiado-
mo, czy NFZ ustali dwa okresy rozliczenio-
we – odrębne za I półrocze i za III kwartał,
czy też jeden okres rozliczeniowy dzie-
więciomiesięczny, a jest to bardzo istot-
ne dla szpitali ze względu na rozliczanie
nadwykonań. Również niewiadoma była
kwota kontraktu, jaką szpitale miały otrzy-
mać na IV kwartał 2017, ani tym bardziej
na kolejne okresy rozliczeniowe.
Należy dodać, że równolegle z „siecią szpi-
tali” była procedowana ustawa o sposo-
bie ustalania najniższego wynagrodzenia
zasadniczego pracowników wykonują-
cych zawody medyczne, zatrudnionych
w podmiotach leczniczych, która rozbu-
dziła oczekiwania pracowników na pod-
wyżki. Ustawa weszła ostatecznie w życie
14 sierpnia 2017 r. i trzeba było w ciągu
miesiąca zawrzeć porozumienia z pracow-
nikami dotyczące sposobu i wysokości
podwyżek. Wiele szpitali, nie mając pew-
ności co do wysokości kontraktu z NFZ
w IV kwartale 2017 i w 2018 r., zrealizowało
podwyżki w minimalnej wysokości, wyni-
kającej wprost z ustawy oraz wstrzymało
się z realizacją podwyżek dla lekarzy staży-
stów i rezydentów do czasu pojawienia się
stosownych rozporządzeń MZ.
W ostatnim dniu sierpnia ŚOWNFZ przeka-
zał szpitalom propozycje wartości kontrak-
tów na IV kwartał oraz zadeklarował anek-
sowanie umów dla oddziałów szpitalnych
niewchodzących do sieci, na czas potrzeb-
ny na przeprowadzenie konkursów ofert
na te zakresy.
Nowe umowy z NFZ, które obowiązują
od 1 października, stawiają szpitale„sie-
ciowe”w nowej sytuacji.
Część świadczeń, w tym duża część oddzia-
łów i poradni przyszpitalnych, została obję-
ta finansowaniem ryczałtowym, co ozna-
cza, że niezależnie od liczby zrealizowanych
świadczeń NFZ nie sfinansuje żadnych nad-
wykonań. Nadwykonania nie spowodują
też – wbrew wcześniejszym obietnicom –
wzrostu ryczałtu na kolejny okres rozlicze-
niowy, natomiast w przypadku wykonania
Od redakcji: „Szpitale przechodzą burzliwy okres, w którym trudno jest cokolwiek
zaplanować” – wskazuje dyrektor Szpitala Zakonu Bonifratrów pw. Aniołów Stró-
żów w Katowicach, dr n. med. Maria Janusz, którą poprosiliśmy o ocenę i podsumo-
wanie wprowadzanych zmian.
Sytuacja śląskich
szpitali w sieci
Rok 2017 zapamiętają na długo wszyscy dyrektorzy szpitali, nawet ci najbardziej
zaprawieni w ciągłych reformach w ochronie zdrowia, którym wydawało się, że już
nic ich nie zdziwi. Zrozumieliśmy, że pojęcie „niepewność jutra” może być nie tyl-
ko metaforyczne, ale całkiem dosłowne.
poniżej 98% przyszły ryczałt zostanie obni-
żony.
Kontrakty
dla
większości
szpitali
są wprawdzie trochę wyższe, gdyż oparto
je na wykonaniu za 2015 r., jednak istnieje
realne ryzyko, że potrzeby pacjentów prze-
wyższą wartości umów. Należy się spodzie-
wać, że brak perspektywy zapłaty w przy-
padku wykonania większej liczby świad-
czeń będzie prowadził do unikania przez
szpitale nadwykonań, a co za tym idzie,
ograniczy się dostęp pacjentów do świad-
czeń. W szczególności może to dotyczyć
ponadlimitowych pacjentów generujących
wysokie koszty leczenia, jak np. w oddzia-
le intensywnej terapii. Z obietnic MZ nie
uda się też zrealizować opieki poszpitalnej
dla pacjentów wypisywanych z oddziałów
internistycznych, gdyż nie stworzono moż-
liwości rozliczania poradni internistycznej.
Nie ma też żadnego mechanizmu zapew-
nienia pacjentom rehabilitacji poszpitalnej,
z wyjątkiem opieki koordynowanej pacjen-
tów po zawale.
PLUSY I POZYTYWY
Pozytywnie należy ocenić sposób wypłaty
transzy miesięcznej ryczałtu w stałej wyso-
kości, a nie – jak poprzednio – do wartości
sprawozdanych świadczeń w przypadku
niewykonań i do wartości miesięcznej tran-
szy w przypadku nadwykonań. Plusem jest
także stworzenie wspólnej puli punktów
dla zakresów ryczałtowych do swobod-
nego zadysponowania przez szpital, bez
konieczności wnioskowania do NFZ o prze-
sunięcia. Interesująco wygląda też możli-
wość uzyskania wzrostu ryczałtu za kryteria
jakościowe – o 1% za posiadanie akredyta-
cji, a nawet do 2% za wysoki wynik uzyska-
ny na akredytacji, po 0,5% za certyfikaty
jakości dla laboratorium i pracowni mikro-
biologicznej, o 1% za wzrost liczby świad-
czeń ambulatoryjnych. Czas pokaże, czy
możliwość niewielkiego wzrostu ryczałtu
w kolejnym okresie rozliczeniowym będzie
wystarczającą zachętą do generowania
nadwykonań w poradniach specjalistycz-
nych, celem zapewnienia pacjentomopieki
poszpitalnej, skoro poradnie te mają pełne
terminarze planowych pacjentów.
Reforma stwarza dla szpitali w sieci
zarówno pewne szanse, jak i nowe ryzyka.