9 / 40
7
Pro Medico
•
październik 2015
„Aby kraj mógł żyć, trzeba, aby żyły prawa”
Adam Mickiewicz
prawo medyczne
Zdniem1stycznia2016r.wchodząwżycieprzepisyustawyozmianie
ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego
w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.
z 2015 r. poz. 1066), zmieniające m.in. zasady dotyczące wystawiania
zaświadczeń lekarskich.
Nowelizacja wprowadza możliwość wy-
stawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do
pracy
z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym przedsię-
biorstwie podmiotu leczniczegowykonującegodziałalność leczniczą
w rodzaju stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych
albo o konieczności osobistego sprawowania opieki
nad cho-
rym członkiem rodziny
w formie dokumentu elektronicznego
.
Dokument będzie każdorazowo uwierzytelniany z wykorzystaniem
kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP. W przeci-
wieństwie do profilu zaufanego ePUAP, który jest bezpłatny i z pew-
nościąposiadanyprzezwiększość lekarzy (jest bowiemniezbędnydo
dokonywania jakichkolwiek zmian w księgach rejestrowych praktyk
lekarskich), uzyskanie kwalifikowanego certyfikatu wiązać się będzie
z koniecznością poniesienia wydatków przez lekarza. W przypadku
wystawienia zaświadczeńwnowy sposób, lekarz będzie je przekazy-
wał na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS.
Jednocześnie pozostawiono w ustawie rozwiązanie, zgodnie z któ-
rym orzekanie o czasowej niezdolności do pracy następuje po
przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubez-
pieczonego lub chorego członka rodziny i jest udokumentowane
w dokumentacji medycznej w myśl przepisów o prawach pacjenta
i Rzeczniku PrawPacjenta.
JAKWYSTAWIAĆ E-ZWOLNIENIA
Wceluwystawiania zaświadczeń lekarskich lekarz tworzy za pomocą
systemu teleinformatycznegoudostępnionegobezpłatnieprzez ZUS
swój profil informacyjny. ZUS, w ramach profilu informacyjnego da-
nego lekarza, udostępnia następujący zakres danych:
1) dane zgromadzone w prowadzonych na podstawie ustawy o sys-
temie ubezpieczeń społecznych:
a) Centralnym Rejestrze Ubezpieczonych – pierwsze imię,
nazwisko, datę urodzenia i adres zamieszkania ubezpie-
czonego,
b) CentralnymRejestrzePłatnikówSkładek –nazwę skróconą
oraz NIP lub numer PESEL albo serię i numer paszportu płat-
nika składek, jeżeli nie ma obowiązku posługiwania się NIP
i nie nadano numeru PESEL,
c) Centralnym Rejestrze Członków Rodziny Ubezpieczonych
Uprawnionych do Ubezpieczenia Zdrowotnego – datę uro-
dzenia chorego członka rodziny i stopień jego pokrewień-
stwa lub powinowactwa z ubezpieczonym,
2) informacje o wcześniejszych zaświadczeniach lekarskich wysta-
wionych ubezpieczonemu, zgromadzonew rejestrze oraz o zaświad-
czeniachwydanych przez lekarza orzecznika ZUS,
3) informacje czy płatnik składek posiada profil informacyjny.
Powyższe dane i informacje ZUS udostępnia lekarzowi po podaniu
przez niego numeru PESEL ubezpieczonego albo członka rodziny
albo serii i numeru paszportu, jeżeli ubezpieczonemu/członkowi ro-
dziny nie nadano numeru PESEL. Jednocześnie na lekarzu spoczywa
obowiązek potwierdzenia prawidłowości i aktualności danych/infor-
macji udostępnionych na profilu informacyjnym.
Wprzypadku, gdy na profilu informacyjnym lekarza nie zostaną udo-
stępnione dane/informacje albo zostaną one udostępnione w spo-
sób niekompletny lub nieaktualny, brakujące lub aktualne dane/
informacje lekarz uzyskuje od ubezpieczonego.
Wprzypadkuwystawienia zaświadczenia w formie dokumentu elek-
tronicznego, to ZUS –w ramach prowadzonego systemu – przekazu-
je płatnikowi składek wystawione zaświadczenie.
WYDRUKE-ZAŚWIADCZENIA
Na żądanieubezpieczonegoorazwprzypadku, gdy z informacji udo-
stępnionychnaprofilu informacyjnym lekarzawynika, żepłatnik skła-
dek nie posiada swojego profilu informacyjnego, lekarz przekazuje
ubezpieczonemu wydruk wystawionego zaświadczenia z systemu
teleinformatycznego, zawierającego niezbędne dane i informacje,
opatrzonego podpisem i pieczątką.
ZAŚWIADCZENIEWWERSJI PAPIEROWEJ
Ustawodawca przewidział, że w przypadku, gdy wystawienie za-
świadczenia lekarskiego w formie dokumentu elektronicznego nie
będzie możliwe, w szczególności w przypadku braku możliwości
dostępu do internetu lub braku możliwości uwierzytelnienia za-
świadczenia lekarskiego z wykorzystaniem kwalifikowanego cer-
tyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP, lekarz w dniu badania będzie
przekazywał ubezpieczonemu zaświadczenie lekarskie wystawione
na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu
teleinformatycznego, zawierającym niezbędne dane i informacje,
opatrzonym podpisem i pieczątką. W takiej sytuacji lekarz dane i in-
formacjeniezbędnedowystawienia zaświadczeniabędzieuzyskiwać
od ubezpieczonego.
Lekarz, w terminie trzech dni roboczych od dnia wystawienia za-
świadczenia lekarskiego w wersji papierowej, będzie zobowiązany
przekazać na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS zaświadczenie
lekarskie wystawione w formie dokumentu elektronicznego. Za-
świadczenie to winno zawierać niezbędne dane. Jeżeli przekaza-
nie zaświadczenia lekarskiego w tym terminie nie będzie możliwe,
w szczególności w przypadku brakumożliwości dostępu do interne-
tu lub braku możliwości uwierzytelnienia zaświadczenia lekarskiego
z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufane-
go ePUAP, lekarz przekazuje zaświadczenie lekarskie nie później niż
w terminie trzech dni roboczych od ustania przyczyn uniemożliwia-
jących przekazanie zaświadczenia lekarskiego.
KOREKTABŁĘDÓWWWYSTAWIONYCHZAŚWIADCZENIACH
Nowelizacjawsposób szczegółowy reguluje także kwestię stwierdza-
nia błędu i procedurę jego poprawy. W takiej sytuacji lekarz będzie
miał możliwość stwierdzenia nieważności zaświadczenia lekarskiego
albo stwierdzenia nieważności i równocześnie wystawienia nowego
zaświadczenia lekarskiego.
OKRES PRZEJŚCIOWY
Zgodnie z przepisem przejściowym (art. 23 nowelizacji) lekarze i le-
karze dentyści upoważnieni na podstawie obecnie obowiązujących
przepisów mogą wystawiać zaświadczenia na dotychczasowych za-
sadach, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2017 r.Wprzypadku
wystawiania zaświadczeńna„starychzasadach”, lekarzmaobowiązek
poinformować ubezpieczonego o konieczności doręczenia wysta-
wionego zaświadczenia płatnikowi zasiłku/składek w terminie 7 dni
od dnia jego otrzymania. Jednocześnie wskazano w ustawie, że za-
świadczenia lekarskie wystawione na dotychczasowych zasadach są
równoważne z zaświadczeniami wystawionymi w formie dokumen-
tu elektronicznego.
Elektroniczne zaświadczenia
o niezdolności do pracy
Katarzyna Różycka
radca prawny
Zespół Radców Prawnych ŚIL